"क्यान्सर" आधुनिक चिकित्सा मा सबैभन्दा भयानक "दानव" हो।मानिसहरूले क्यान्सर स्क्रीनिंग र रोकथाममा बढ्दो ध्यान दिइरहेका छन्।"ट्यूमर मार्करहरू," एक सीधा निदान उपकरणको रूपमा, ध्यानको केन्द्र बिन्दु बनेको छ।यद्यपि, उच्च ट्यूमर मार्करहरूमा मात्र भर पर्दा वास्तविक अवस्थाको बारेमा गलत धारणा निम्त्याउन सक्छ।
ट्यूमर मार्करहरू के हुन्?
सरल भाषामा भन्नुपर्दा, ट्युमर मार्करहरूले मानव शरीरमा उत्पादन हुने विभिन्न प्रोटिन, कार्बोहाइड्रेट, इन्जाइम र हर्मोनहरूलाई जनाउँछ।ट्यूमर मार्करहरू क्यान्सरको प्रारम्भिक पहिचानको लागि स्क्रीनिंग उपकरणको रूपमा प्रयोग गर्न सकिन्छ।यद्यपि, एकल थोरै बढेको ट्यूमर मार्कर परिणामको क्लिनिकल मान अपेक्षाकृत सीमित छ।क्लिनिकल अभ्यासमा, विभिन्न अवस्थाहरू जस्तै संक्रमण, सूजन, र गर्भावस्थाले ट्यूमर मार्करहरूमा वृद्धि हुन सक्छ।थप रूपमा, अस्वस्थ जीवनशैली बानीहरू जस्तै धुम्रपान, रक्सी पिउने, र ढिलो सम्म बस्नेले पनि उच्च ट्युमर मार्करहरू निम्त्याउन सक्छ।तसर्थ, डाक्टरहरूले सामान्यतया एकल परीक्षणको नतिजामा सानो उतार-चढावको सट्टा समयको अवधिमा ट्यूमर मार्कर परिवर्तनको प्रवृत्तिमा बढी ध्यान दिन्छन्।यद्यपि, यदि कुनै विशिष्ट ट्युमर मार्कर, जस्तै CEA वा AFP (फोक्सो र कलेजोको क्यान्सरका लागि विशिष्ट ट्युमर मार्करहरू), धेरै हजार वा दशौं हजारसम्म पुग्छ भने, यसले ध्यान र थप अनुसन्धानको वारेन्टी गर्छ।
क्यान्सर प्रारम्भिक स्क्रिनिङमा ट्यूमर मार्करहरूको महत्त्व
ट्यूमर मार्करहरू क्यान्सरको निदानको लागि निर्णायक प्रमाण होइनन्, तर तिनीहरू अझै पनि विशेष परिस्थितिहरूमा क्यान्सर स्क्रीनिंगमा महत्त्वपूर्ण महत्त्व राख्छन्।केही ट्युमर मार्करहरू अपेक्षाकृत संवेदनशील हुन्छन्, जस्तै कलेजोको क्यान्सरको लागि AFP (alpha-fetoprotein)।क्लिनिकल अभ्यासमा, एएफपीको असामान्य उचाइ, इमेजिङ परीक्षण र कलेजो रोगको इतिहास सहित, कलेजोको क्यान्सरको निदानको लागि प्रमाणको रूपमा प्रयोग गर्न सकिन्छ।त्यसै गरी, अन्य उच्च ट्यूमर मार्करहरूले परीक्षण गरिँदै व्यक्तिमा ट्यूमरहरूको उपस्थितिलाई संकेत गर्न सक्छ।
यद्यपि, यसले सबै क्यान्सर स्क्रिनिङमा ट्युमर मार्कर परीक्षण समावेश गर्नुपर्छ भन्ने संकेत गर्दैन।हामी सुझाव दिन्छौंट्युमर मार्कर स्क्रीनिंग मुख्य रूपमा उच्च जोखिममा भएका व्यक्तिहरूको लागि:
- भारी धुम्रपानको इतिहास भएका 40 वर्ष र माथिका व्यक्तिहरू (धूम्रपान अवधि प्रति दिन धुम्रपान गरिएको चुरोटले गुणा गरे> 400)।
- रक्सीको दुरुपयोग वा कलेजोसम्बन्धी रोगहरू (जस्तै हेपाटाइटिस ए, बी, सी, वा सिरोसिस) भएका ४० वर्ष र माथिका व्यक्तिहरू।
- पेटमा हेलिकोब्याक्टर पाइलोरी संक्रमण वा दीर्घकालीन ग्यास्ट्राइटिस भएका ४० वर्ष वा माथिका व्यक्तिहरू।
- क्यान्सरको पारिवारिक इतिहास भएका 40 वर्ष र माथिका व्यक्तिहरू (एकै प्रकारको क्यान्सरको निदान गरिएको एक भन्दा बढी प्रत्यक्ष रक्त सापेक्ष)।
सहायक क्यान्सर उपचारमा ट्यूमर मार्करहरूको भूमिका
ट्यूमर मार्करहरूमा परिवर्तनहरूको उचित उपयोग डाक्टरहरूको लागि समयमै उनीहरूको क्यान्सर प्रतिरोधी रणनीतिहरू समायोजन गर्न र समग्र उपचार प्रक्रियालाई व्यवस्थित गर्न महत्त्वपूर्ण छ।वास्तवमा, ट्यूमर मार्कर परीक्षण परिणामहरू प्रत्येक बिरामीको लागि भिन्न हुन्छन्।केही बिरामीहरूमा पूर्णतया सामान्य ट्यूमर मार्करहरू हुन सक्छन्, जबकि अरूको स्तर दसौं वा सयौं हजारसम्म पुग्न सक्छ।यसको मतलब हामीसँग तिनीहरूको परिवर्तनहरू मापन गर्न मानकीकृत मापदण्ड छैन।तसर्थ, प्रत्येक बिरामीको लागि विशिष्ट ट्यूमर मार्कर भिन्नताहरू बुझ्ने ट्यूमर मार्करहरू मार्फत रोगको प्रगति मूल्याङ्कन गर्न आधार बनाउँछ।
भरपर्दो मूल्याङ्कन प्रणालीमा दुईवटा विशेषताहरू हुनुपर्छ:"विशिष्टता"र"संवेदनशीलता":
विशिष्टता:यसले ट्यूमर मार्करहरूमा परिवर्तनहरू बिरामीको अवस्थासँग मिल्दोजुल्दो छ कि छैन भनेर बुझाउँछ।
उदाहरणका लागि, यदि हामीले कलेजोको क्यान्सर भएका बिरामीको AFP (अल्फा-फेटोप्रोटिन, कलेजोको क्यान्सरको लागि एक विशिष्ट ट्युमर मार्कर) सामान्य दायराभन्दा माथि छ भनी फेला पार्छौं भने, तिनीहरूको ट्युमर मार्करले "विशिष्टता" देखाउँछ।यसको विपरित, यदि फोक्सोको क्यान्सर रोगीको AFP सामान्य दायरा भन्दा बढी छ, वा यदि एक स्वस्थ व्यक्तिको AFP उच्च छ भने, तिनीहरूको AFP उचाइले विशिष्टता प्रदर्शन गर्दैन।
संवेदनशीलता:यसले सङ्केत गर्छ कि बिरामीको ट्युमर मार्कर ट्युमरको प्रगतिसँगै परिवर्तन हुन्छ।
उदाहरणका लागि, गतिशील अनुगमनको क्रममा, यदि हामीले फेफड़ोंको क्यान्सर रोगीको CEA (कार्सिनोइम्ब्रोनिक एन्टिजेन, गैर-सानो सेल फोक्सोको क्यान्सरको लागि एक विशिष्ट ट्युमर मार्कर) ट्युमरको आकारमा परिवर्तनसँगै बढ्छ वा घट्छ, र उपचार प्रवृत्ति पछ्याउँछ, हामी प्रारम्भिक रूपमा तिनीहरूको ट्यूमर मार्करको संवेदनशीलता निर्धारण गर्न सक्छौं।
एकपटक भरपर्दो ट्युमर मार्करहरू (विशिष्टता र संवेदनशीलता दुवैका साथ) स्थापित भएपछि, बिरामी र डाक्टरहरूले ट्युमर मार्करहरूमा भएका विशिष्ट परिवर्तनहरूको आधारमा बिरामीको अवस्थाको विस्तृत मूल्याङ्कन गर्न सक्छन्।यो दृष्टिकोणले डाक्टरहरूको लागि सटीक उपचार योजनाहरू विकास गर्न र व्यक्तिगतकृत उपचारहरू विकास गर्न महत्त्वपूर्ण मूल्य राख्छ।
रोगीहरूले केही औषधिहरूको प्रतिरोधको मूल्याङ्कन गर्न र औषधि प्रतिरोधको कारण रोगको प्रगतिबाट बच्न तिनीहरूको ट्यूमर मार्करहरूमा गतिशील परिवर्तनहरू पनि प्रयोग गर्न सक्छन्।तर,यो नोट गर्न महत्त्वपूर्ण छ कि बिरामीको अवस्था मूल्याङ्कन गर्न ट्युमर मार्करहरू प्रयोग गर्नु भनेको क्यान्सर विरुद्धको लडाईमा डाक्टरहरूको लागि मात्र एक पूरक विधि हो र यसलाई फलो-अप हेरचाहको सुनौलो मानकको विकल्प मानिनु हुँदैन - मेडिकल इमेजिङ परीक्षाहरू (CT स्क्यान सहित। , MRI, PET-CT, आदि)।
सामान्य ट्यूमर मार्करहरू: तिनीहरू के हुन्?
एएफपी (अल्फा-फेटोप्रोटिन):
अल्फा-फेटोप्रोटिन एक ग्लाइकोप्रोटिन हो जुन सामान्यतया भ्रूण स्टेम कोशिकाहरू द्वारा उत्पादन गरिन्छ।उच्च स्तरले कलेजोको क्यान्सर जस्ता घातक रोगहरू संकेत गर्न सक्छ।
CEA (Carcinoembryonic Antigen):
कार्सिनोइम्ब्रोनिक एन्टिजनको उच्च स्तरले कोलोरेक्टल क्यान्सर, प्यान्क्रियाटिक क्यान्सर, ग्यास्ट्रिक क्यान्सर, र स्तन क्यान्सर सहित विभिन्न क्यान्सर रोगहरूलाई संकेत गर्न सक्छ।
CA 199 (कार्बोहाइड्रेट एन्टिजेन 199):
कार्बोहाइड्रेट एन्टिजेन 199 को उच्च स्तर सामान्यतया प्यान्क्रियाटिक क्यान्सर र अन्य रोगहरू जस्तै पित्त थैलीको क्यान्सर, कलेजोको क्यान्सर, र कोलोन क्यान्सरमा देखिन्छ।
CA 125 (क्यान्सर एन्टिजेन 125):
क्यान्सर एन्टिजेन 125 मुख्यतया डिम्बग्रंथि क्यान्सरको लागि सहायक निदान उपकरणको रूपमा प्रयोग गरिन्छ र यो स्तन क्यान्सर, प्यान्क्रियाटिक क्यान्सर, र ग्यास्ट्रिक क्यान्सरमा पनि फेला पार्न सकिन्छ।
TA 153 (ट्यूमर एन्टिजेन 153):
ट्युमर एन्टिजेन 153 को उच्च स्तर सामान्यतया स्तन क्यान्सरमा देखिन्छ र यो डिम्बाशयको क्यान्सर, प्यान्क्रियाटिक क्यान्सर, र कलेजोको क्यान्सरमा पनि पाइन्छ।
CA 50 (क्यान्सर एन्टिजेन 50):
क्यान्सर एन्टिजेन 50 एक गैर-विशिष्ट ट्युमर मार्कर हो जुन मुख्य रूपमा प्यान्क्रियाटिक क्यान्सर, कोलोरेक्टल क्यान्सर, ग्यास्ट्रिक क्यान्सर, र अन्य रोगहरूको लागि सहायक निदान उपकरणको रूपमा प्रयोग गरिन्छ।
CA 242 (कार्बोहाइड्रेट एन्टिजन 242):
कार्बोहाइड्रेट एन्टिजन 242 को लागि सकारात्मक परिणाम सामान्यतया पाचन पथ ट्यूमर संग सम्बन्धित छ।
β2-माइक्रोग्लोबुलिन:
β2-माइक्रोग्लोबुलिन मुख्यतया मृगौला ट्युबुलर प्रकार्यको निगरानी गर्न प्रयोग गरिन्छ र मृगौला विफलता, सूजन, वा ट्युमर भएका बिरामीहरूमा बढ्न सक्छ।
सीरम फेरीटिन:
रक्तअल्पता जस्ता अवस्थाहरूमा सीरम फेरीटिनको घटेको स्तर देख्न सकिन्छ, जबकि ल्युकेमिया, कलेजो रोग, र घातक ट्यूमर जस्ता रोगहरूमा बढेको स्तर देख्न सकिन्छ।
NSE (न्यूरोन-स्पेसिफिक इनोलेज):
न्यूरोन-विशिष्ट enolase एक प्रोटीन हो जुन मुख्यतया न्यूरोन्स र न्यूरोएन्डोक्राइन कोशिकाहरूमा पाइन्छ।यो सानो सेल फोक्सोको क्यान्सरको लागि संवेदनशील ट्यूमर मार्कर हो।
एचसीजी (मानव कोरियोनिक गोनाडोट्रोपिन):
ह्युमन कोरियोनिक गोनाडोट्रोपिन गर्भावस्थासँग सम्बन्धित हर्मोन हो।उच्च स्तरले गर्भावस्था, साथै पाठेघरको क्यान्सर, पाठेघरको क्यान्सर र अण्डकोषको ट्युमर जस्ता रोगहरूलाई संकेत गर्न सक्छ।
TNF (ट्यूमर नेक्रोसिस कारक):
ट्यूमर नेक्रोसिस कारक ट्यूमर कोशिकाहरू, प्रतिरक्षा विनियमन, र भडकाऊ प्रतिक्रियाहरू मार्न संलग्न छ।बढेको स्तर संक्रामक वा अटोइम्यून रोगहरूसँग सम्बन्धित हुन सक्छ र सम्भावित ट्यूमर जोखिम संकेत गर्न सक्छ।
पोस्ट समय: Sep-01-2023